Differentiaal diagnostiek

Autisme is aangeboren, maar kan bijna onzichtbaar zijn vanwege het jarenlang trainen van sociaal gedrag; het inlevingsvermogen kan intact lijken omdat het op een bijzondere manier aangeleerd is. De eventuele overgebleven klachten, zoals somberheid/depressie, (sociale-) angst, dwangmatig handelen of het maken van een vreemde indruk, kunnen ook in een ander kader gezien worden zoals een angst- of dwangstoornis of cluster-A-persoonlijkheidspathologie (de Koning & Fouwels, 2005). Gemiddeld 1 op de 4 (25%) mensen bij wie uiteindelijk autisme wordt gesteld kreeg initieel een foutieve diagnose (variërend van een angst- of stemmingsstoornis, schizofrenie, obsessief- compulsieve stoornis tot een persoonlijkheidsstoornis) met bijbehorende behandeling (van Deurzen, Verhoeven & Staal, 2014). Bij 50% van de cliënten met autisme is sprake van (ernstige) comorbiditeit (Vannuchi et al., 2014). Comorbiditeit kan worden gedefinieerd als het tegelijkertijd voorkomen van twee of meer vormen van psychopathologie bij een individu (Matson & Nebel-Schwalm, 2007) en komt veel voor bij zowel kinderen als volwassenen met autisme. 
Vanwege de complexiteit en het beschikbaar moeten zijn van hoogwaardige kennis vindt de expertgroep "vanuit autisme bekeken" dat een diagnose autisme alleen gesteld kan worden door een autisme diagnose-expert. 

Depressie en ASS
Depressie is één van de frequentste comorbide stoornissen bij volwassenen met autisme (38-53%), (Hofvander et al., 2009; Matson & Nebel-Schwalm, 2007).
De symptoomexpressie van een depressie bij mensen met autisme kan anders zijn dan bij mensen zonder autisme. Klachten bestaan bijvoorbeeld eerder uit toegenomen agressief gedrag, agitatie, prikkelbaarheid, automutilatie, compulsief gedrag, slaapproblemen, hypoactiviteit of juist een algemene achteruitgang in allerlei dagelijkse vaardigheden (Lainhart 1999). Symptomen die mogelijk specifiek zijn voor depressie (wanneer deze comorbide is met autisme) betreffen het verlies van interesse in een onderwerp waar betrokkene zich eerst juist erg veel mee bezighield (Stewart e.a. 2006).
Bij mensen met autisme kunnen symptomen van een depressie op de lange termijn resulteren in verslechterde sociale relaties, sociale isolatie, oppositioneel en agressief gedrag (Ghaziuddin et al., 2002; Koenig & Levine, 2011). Ook kan een depressie de kernsymptomen van autisme op lange termijn verergeren (Ghaziuddin et al., 2002). Interventies gericht op autisme en comorbide depressie die in de literatuur naar voren komen zijn psychotherapie (cognitieve gedragstherapie, EMDR) en farmaceutische behandeling. 

AD(H)D en ASS
Autismespectrumstoornissen gaan vaak met ADHD-symptomen gepaard (Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie, 2015) en persisteert net als ADHD in de volwassenheid (Ferdinand e.a., 1996). 
Hoewel de mensen met autisme onze speciale aandacht hebben is De Autismespecialist ook getrained en geschoold in AD(H)D. We zien in de praktijk vaak dat bijvoorbeeld de diagnose ADD bij vrouwen (ten onrechte) gesteld wordt en de diagnose autisme gemist. Met name als u vragen heeft over de differentiaal diagnostiek tussen ADHD/ ADD en autisme is het aan te raden om contact met ons op te nemen.